معرفی

مروری بر «پروژه شهید بروجردی» در گفت‌وگو با سردار «حسن رستگارپناه»

بسیار پیش آمده وقتی كه پای صحبت‌های رزمندگان می‌نشینیم، ‌تا حرف‌شان به جبهه‌های غرب می‌رسد، با یادآوری مهجوریت‌ها، گمنامی‌ها و مظلومیت‌های رزمندگان و شهدای این خطه از جبهه‌های دفاع مقدس، از غرب با عنوان غریب یاد می‌كنند اما برای افرادی كه خالصانه در ركاب مولایشان مشغول جهاد و خلق حماسه در آن خطه از كشور بودند همین بس كه امام خمینی(ره) فرمودند: «شمایی كه می‌روید در كردستان خدمت می‌كنید، این فداكاری شما در دنیا عوض ندارد كه شما عوض آن را بگیرید، اصلاً چیزی نیست كه عوض خدمت در كردستان باشد.» از این رو جمعی از فرماندهان دوران دفاع مقدس برآن شدند تا پرده از مظلومیت رزمندگان، ‌عملیات‌ها و شهدای این خطه بردارند و به این ترتیب اقدام به راه‌اندازی «پروژه شهیدبروجردی» كردند. پروژه‌ای كه گامی عظیم برای آشنایی علاقه‌مندان به حوادث و اتفاقات پیش آمده در مرزهای غربی كشور در قبل و بعد از انقلاب و دفاع مقدس و حتی سال‌های اخیر است. برای آشنایی با این پروژه با سردار حسن رستگارپناه معاون هماهنگ‌كننده دانشگاه جامع امام حسین(ع) و همچنین جانشین مركز مطالعات ملی امنیت پایدار به گفت‌وگو نشسته‌ایم كه از نظرتان می‌گذرد.

برای شروع خودتان را برایمان معرفی كنید و بفرمایید چطور شد كه افتخار خدمت درغرب كشور نصیبتان شد؟ 

حسن رستگارپناه متولد 1334 هستم. ورودی 22 بهمن 1357 سپاه پاسداران اصفهان كه از سال 1359 توفیق خدمت در كردستان را پیدا كردم. شهادت 57 نفر از نیروهای خدوم سپاه در جاده بانه به سمت سردشت و توجه سپاه پاسداران به این واقعه دردناك، دلیلی شد تا برحسب توجه و علاقه‌ام به خدمت در شرایط دشوار برای مدت 45 روز برای رسیدگی به اوضاع پیش آمده مأموریت یافته و به سنندج اعزام شوم. سپس با تدبیر سرلشكر صفوی از فروردین سال 1359 وارد عرصه نبرد در غرب شدم و برای مدت 21 سال در سخت‌ترین شرایط جنگ و مبارزه‌ علیه ضد انقلاب انجام وظیفه كردم.

گویی شما و برخی از دوستان‌تان پروژه‌ای را برای شناساندن حماسه‌آفرینی رزمندگان در خطه غرب كشور در دست اجرا دارید، اصلاً توجه به این مناطق بر چه اساسی انجام می‌گیرد؟ 

تاریخ شكوهمند اسلامی سرشار از حماسه‌های جاوید در دفاع از ارزش‌های متعالی الهی است. این حركت رهایی‌بخش كه در مسیر تلاش‌ها و مجاهدت‌های انبیای عظام است تا ظهور امام زمان(عج) ادامه خواهد یافت و در هر زمان با شتابی خاص به پیش می‌رود. در این راستا انقلاب اسلامی ایران به رهبری حضرت امام خمینی فرازی است بس شكوهمند كه از بدو پیروزی با تهدیدات متعدد داخلی و خارجی به صورت همه‌جانبه، پیوسته و زنجیروار در ابعاد نظامی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی دشمنان اسلام مواجه بوده است‌.

اگر به حوادث تلخ و شیرین دوران حیات انقلاب اسلامی بنگریم به پیروزی‌های حیرت‌انگیز و شگفت‌آوری برخورد خواهیم كرد كه ملت ایران و در خط مقدم، سپاه در دفاع از دین و مقدسات آن، عزت و استقلال سیاسی، آزادی، ولایت، سرزمین، اموال اقتصادی كشور، جان و مال و ناموس مردم‌، حمایت از مظلومان و محرومان، احقاق حق‌ الهی، برقراری امنیت اجتماعی، بهبود اوضاع اقتصادی و فرهنگی به دست آورده‌اند كه جلوه‌ای از این موفقیت در سرزمین مجاهدت‌های خاموش یعنی مناطق غرب و شمال غرب كشور نمودی خاص پیدا كرده‌ است.

حضرت امام خمینی(ره) در پیامی كه بیانگر دیدگاه و نگرش مباركشان نسبت به این مجاهدت‌ها بود، خطاب به رزمندگان منطقه عملیاتی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) در 15 آبان ماه 1361چنین فرمود: «اسلام و مسلمانان به این پیروزی چشمگیر شما چشم دوخته‌اند و از یاد هیچ یك از ما نخواهید رفت. شما فرزندان عزیز ملت هستید، فتحی كه به دست شما صورت گرفت برای ملت سرافرازی بود.»

امام خامنه‌ای هم در این باب فرمودند: «جهاد فی سبیل‌الله‌، هرچه دشوارتر، بافضیلت‌تر و درخشان‌تر و ماندگارتر، شما در كردستان به چنین جهادی در برابر دشمنان خدا كمر بسته‌اید.»

به عنوان یك رزمنده مطلع، كمی از شرایط خاص كردستان در اوایل انقلاب و دفاع مقدس بگویید.

حوادث و سیر تحولات غرب كشور، از انقلاب اسلامی آغاز، در جنگ تحمیلی ادامه و بعد از آن هم استمرار داشت. پس از پیروزی انقلاب این حوادث از سال 1357 شروع و در 1358 به نقطه اوج خود رسید. در این زمان به خاطر بی‌تدبیری دولت موقت این آشفتگی به اوج خود رسید و كردستان به دست ضدانقلاب افتاد. اما با حركت و تلاشی كه شهید چمران در پاوه انجام داد و ایستادگی و مقاومتی كه نیروهای باقیمانده ارتش و نیروهای سپاه انجام دادند موفق شدند كه در كنار یكدیگر شهر‌های كردستان را از دست ضد انقلاب خارج سازند. لیكن در ادامه سیر حوادث این منطقه به خاطر حوادثی كه در دولت موقت افتاد بار دیگر كردستان به دست ضد انقلاب گرفتار شد.

اما بعد از آن حركت عظیمی كه شهید بزرگوار‌مان شهید بروجردی از محور كرمانشاه به سمت كامیاران شروع كرد نهایتاً توانست شهر‌ها را یكی پس از دیگری از دست ضدانقلاب رها سازد و این مدیون پیوندی است كه آن زمان بین شهید بزرگوار بروجردی و شهید سلحشور ارتش شهید صیادشیرازی و همچنین بزرگمردانی همچون سرلشكر رحیم صفوی‌، حاج‌احمد متوسلیان و شهدای گرانقدر بومی كردستان برقرار بود. این همه دست به دست هم دادند و كردستان بار دیگر از دست ضد انقلاب رها شد ولی به دلیل آغاز درگیری‌های جنگ تحمیلی فشار جدیدی به كردستان وارد شد و نیروهای توانمند سپاه و ارتش در این منطقه با توجه به تحمیل شرایط جنگی جدید در جنوب، مجبور شدند توان را به سمت جبهه‌های جنوب برای مقابله با صدام ببرند و به این ترتیب شرایط كردستان مجدداً پیچیده‌تر شد.

جرقه تشكیل پروژه شهید بروجردی از كجا زده شد؟ 

حضرت امام خمینی در آخرین صحبت‌ها و توجهات جمله‌ای را بیان فرمودند با این مضمون كه در هنگام نبرد مجال پرداختن به همه جهات، قوت‌ها و طرح‌ها و ضعف‌ها و بر‌نامه‌ها و در حقیقت تلفیق استراتژی دفاع همه‌جانبه نبوده است ولی در شرایط عادی باید با سعه صدر و به دور از حب و بغض‌ها به این مسائل پرداخت و از همه گفته‌ها، تجربه‌ها، استعداد‌ها و طرح‌ها استفاده كرد. بعد از صدور این فرمان امام خمینی(ره) و سپری شدن جنگ و پذیرش قطعنامه نیرو‌هایی كه در غرب كشور بودند، به این فكر افتادند كه ایده امام را در پیرامون غرب كشور پیگیری نمایند و تقریباً از سال‌ 1369 كارگروهی تحت عنوان پروژه شهید بروجردی تشكیل شد كه با محوریت برادر سرلشكر ایزدی و دیگران افرادی چون سردار استكی، سردار مقدم و سردار جلالی، من و دوستان دیگری دور هم جمع شدیم كه این فرمان و ایده امام خمینی(ره) را در رابطه با غرب كشور و مسائلی كه در آنجا به وقوع پیوسته به نحوی اجرایی و تجربیات را به ثبت برسانیم. از آن تاریخ، دو سه سالی طول كشید تا گروه «تدوین تاریخ عملیات‌های مناطق كردی» شكل بگیرد. این گروه در اصل اسم خودش را پروژه شهید بروجردی گذاشت. از این رو پروژه شهید بروجردی به منظور جمع‌آوری و ثبت تجربیات و دستاورد‌های ارزشمند رزمندگان اسلام در صحنه‌های خونبار این مناطق از بدو پیروزی انقلاب اسلامی شروع به كار نمود. مقدمات كار و طرح‌ریزی‌های اولیه این پروژه از اواسط سال 1374 آغاز شد. اما به پیشنهاد سردار فرماندهی وقت كل سپاه و با تصویب فرماندهی معظم كل قوا، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، رسماً در اواخر سال 1378 با مسئولیت سردار سرلشكر پاسدار دكتر مصطفی ایزدی شروع به كار نمود.

چرا این تحقیقات و پروژه با نام این شهید بزرگوار یعنی شهید محمد بروجردی كه برای همرزمانش با نام مسیح كردستان شناخته می‌شد، نامگذاری شده است؟ 

سردار سرلشكر پاسدار شهید محمد بروجردی، شخصیتی فرهیخته، متواضع، عارف و مجاهدی شب زنده‌دار بود كه در مسئولیت‌های فرماندهی سپاه منطقه هفت، قرارگاه نجف و قائم‌مقامی قرارگاه حمزه‌(ع) بی‌ادعا به وظیفه و تكلیف شرعی خود در مقابله با دشمنان اسلام عمل می‌كرد و مبتكر راهبرد بی‌نظیر عملیاتی با ماهیت اسلام ناب محمدی(ص) در مناطق بحرانی غرب و شمال‌غرب بود، بر این اساس پروژه تدوین تاریخ عملیات رزمندگان اسلام در این مناطق به نام این شهید بزرگوار در مركز مطالعات و تحقیقات توسعه امنیت پایدار مزین شده است.

ادامه دارد…